Jak przebiega proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa?
Najczęstszym błędem wśród zainteresowanych, jest porównywanie procesów: o stwierdzenie nieważności małżeństwa (nullitatis matrimoni) i rozwodowego, które bynajmniej nie mają ze sobą wiele wspólnego. Proces kanoniczny, określany mianem spornego jest procesem pisemnym, a nie ustnym (choć na taki charakter procesu prawo również zezwala).
Miejsce i sposób prowadzenia procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa (błędnie nazywane unieważnieniem małżeństwa)
W sądzie kościelnym nie znajdziemy zatem sali rozpraw. Strony nie są ze sobą konfrontowane, składają oświadczenia przed audytorem indywidualnie. Podobnie wyglądają przesłuchania świadków. O ile strony nie mogą uczestniczyć w przesłuchaniu strony przeciwnej i świadków (także tych przez siebie zaproponowanych), o tyle prawo zezwala na to adwokatowi.
Pisemny charakter procesu o nieważność małżeństwa
Na pisemny charakter procesu wskazuje częsta wymiana korespondencji stron z sądem. Strony swoje stanowiska praktycznie na każdym etapie procesu przedstawiają za pomocą pism procesowych. Dobrym przykładem jest etap tzw. dyskusji sprawy, kiedy został już zebrany materiał dowodowy, a swoje wnioski przedstawia obrońca węzła małżeńskiego. Strona ma prawo a wręcz powinna ustosunkować się do zaproponowanych uwag obrońcy węzła w formie głosu obrończego. Proces kończy się wydaniem wyroku.
Rozstrzygnięcie procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa
Rozstrzygnięcie zapada na podstawie bezwzględnej większości głosów kolegium sędziowskiego odnośnie każdego z dowodzonych w sprawie tytułów (podstaw, na których strona opiera swoją prośbę o stwierdzenie nieważności małżeństwa). Warto zapoznać się z grafiką zaproponowaną w zakładce PROCES.